Artboard 1
11-03-2018 | Jop Leuven
Is Phantom Thread een treinreisje waard?

Een eindoordeel plaatst je vaak pas op het laatst, het zit eigenlijk al in het woord zelf. Deze keer ga ik het alleen anders doen. Want Phantom Thread is een vijfsterren film. Verreweg een van de beste films van de laatste jaren, een meesterwerk. En alsof dat nog niet reden genoeg is om te gaan, draait de film nu ook nog in 70mm in het EYE-filmmuseum.

Nu moeten er al gauw alarmlampjes gaan branden bij de meeste mensen uit Leiden. Want staat dat filmmuseum niet in Amsterdam? Is dit niet Leiden Lokaal? Waarom zou je in vredesnaam gaan reizen om een film te kijken?

En om die vragen te beantwoorden, ‘offerde’ ik mijn avond op om de film in Amsterdam te gaan kijken, nadat ik een week eerder de film in Leiden had gezien.

70mm!

Maar wat is dan 70mm? Ooit zei een regisseur in De Wereld Draait Door: ‘’Het is megabreed, scope tot de dood’’ Wat in betrekking tot 70mm, helemaal nergens opslaat. Waar hij wel gelijk over had is dat het: ”hele vette shit is.”

Tegenwoordig worden de meeste films met een digitale camera gefilmd. Hierbij wordt het beeld dus als het ware opgenomen door een digitale sensor. Maar in analoge filmcamera’s wordt dit nog met celluloid gedaan, ouderwetse filmrolletjes. Deze zijn dan meestal 35 millimeter groot. En 70 millimeter zegt het al, is dus groter.

Hierdoor kan er meer informatie op het negatief worden opgenomen, wat resulteert in diepere kleuren en een hogere resolutie. Phantom Thread is echter opgenomen in 35mm en daarna vergroot tot 70mm. Maar in theorie zou dit dus een beter beeld moeten opleveren.

Ik nam de trein en uiteindelijk de veerpont, speciaal om de 70mm-versie te kijken.

Benauwende romantiek

De film, geregisseerd door Paul Thomas Anderson, gaat over Reynolds Woodcock, een obsessieve jurkendesigner wiens leven een vast ritme heeft. Totdat hij Alma ontmoet, waardoor zijn perfecte routine wordt verstoord door liefde.

Maar in plaats van een uitgebreidere plotbeschrijving, schrijf ik over één scène die de film perfect typeert. Eén scène in de eerste 30 minuten van de film. Alfred Hitchcock zei ooit dat je liefdesscènes als moordscènes moet filmen, en andersom. Paul Thomas Anderson weet echter een seksscène te creëren, zonder dat ze ook maar zoenen.

Alma gaat, na hun eerste date, met Woodcock naar huis. Dan vraagt Woodcock of zij hem ergens mee wil helpen, en ze gaan naar boven. Alleen niet naar de slaapkamer, maar naar het atelier van Woodcock. Daar past zij een jurk die hij aan het maken is. Reynolds Woodcock gaat in de weer met spelden en naalden, en het speelt bijna als een seksscène. Alleen in plaats van dat iemand zich uitkleedt, krijgt Alma juist meer kleding aan.

De muziek zwelt aan, en het is romantisch. De aandacht die Alma krijgt van Woodcock is betoverend. En de extreme close-ups die Paul Thomas Anderson gebruikt voelen teder en aandachtig aan.

Vervolgens wil Woodcock de maten van Alma opnemen, ze vindt dit prima. Maar dan verandert er iets in de scène, waardoor de hele sfeer compleet omslaat. In plaats van vrijen, is de scene nu heel benauwd en ongemakkelijk. Ineens voelt de meetlint als een strop om de nek. De extreme close-ups die zo romantisch waren in het eerste gedeelte, zijn nu beklemmend.

Maar door de ongemakkelijkheid valt er ook weer te lachen. Niemand speelt grappig, de situatie blijft doodserieus. En daarom is het zo hilarisch.

En in een scène van zeven minuten, weet Paul Thomas Anderson te schakelen tussen romantiek, ongemakkelijkheid en humor. Het gaat zo soepel dat je het als kijker niet door hebt, terwijl de grapjes wel perfect landen.

En in deze scene zit eigenlijk de hele film, want de film is romantische, ongemakkelijk en komisch tegelijkertijd. En de manier waarop Paul Thomas Anderson deze drie aan elkaar weet breien is fascinerend om te zien.

70mm?

Ik heb eigenlijk het hele 70mm-gedoe niet meer genoemd sinds het begin van dit stuk. En dat heeft een goede reden, want de film is op welke millimeter of welke projectie dan ook goed, heel erg goed.

Is het waard om naar Amsterdam te reizen voor de 70mm versie van de film? Tuurlijk. Is het waard om in Leiden naar de bioscoop te fietsen? Tuurlijk. Is het waard om de film te bekijken? Altijd, op welke manier dan ook.

Ik zou een blinde nog naar deze film sturen. En ondanks dat hij of zij niks van de film kan zien, zouden ze zich waarschijnlijk, toepasselijk voor deze film, niet genaaid voelen.

 

cultuur | podcast

In 1981 begon Niek Broeijer zijn studententijd in Leiden. Al gauw was hij anders dan de doorsnee student. In plaats van drinken, roken en feesten stond hij elke ochtend vroeg op om te roeien op Njord, de grootste Leidse roeivereniging. Zo behaalde hij al op jonge leeftijd het Guinnes World Record op de 100 kilometer …

cultuur | interview

Veel mensen denken bij de hygiëne van studentenhuizen al snel aan halfvolle bierflesjes in de fusie (ander woord voor de woonkamer), verstrooide vuilniszakken in de gangen, en overgelopen doucheputjes. Al snel gaan van die gedachtes je nekharen overeind staan en gieren de rillingen al door je lichaam. Maar is een studentenhuis echt zo smerig als …

cultuur | recensie

Sinds oktober vorig jaar is in het Museum Volkenkunde een tentoonstelling over Bali te bewonderen. Leiden Lokaal nam een kijkje.

cultuur | video

Klopt het nog? Elke Leidenaar kent de Burcht. Dit monument siert de stad al sinds de 12e eeuw en staat pal in het midden van de stad, op de splitsing van de Oude en Nieuwe Rijn. Het werd oorspronkelijk gebouwd als verdedigingsfort. Maar wat valt er nu te doen bij de Burcht? 4 leuke dingen …

cultuur | interview

Een interview met projectleider Tanja van der Zon bij het Rijksmuseum van Oudheden over haar baan, Middeleeuwse Tuinen en haar favoriet.

cultuur

Is het einde van je seizoen op Netflix in zicht? Geen paniek! Er staat een compleet nieuw seizoen op je te wachten in de theaters van Leiden. Op 13 mei vindt namelijk de seizoenpresentatie plaats voor het komende theaterseizoen van 2019-2020.   Tijdens de seizoenpresentie laten de Leidse Schouwburg, de Stadsgehoorzaal en Theater Ins Blau zien …

cultuur | reportage

Een kijkje in het park Stoomtrein Katwijk Leiden, waar je een ritje kunt maken in een echte stoomtrein. Maar behalve dat doen de meer dan honderd vrijwilligers nog meer en misschien wel belangrijker werk.

cultuur | reportage

Hockey is voor kakkers, voetbal is voor het volk en darten is een cafésport. Er zijn vele vooroordelen die heersen over sporten, maar kloppen deze wel? Dat er in cafés een dartbord hangt, maakt de sport niet een cafésport. Er zijn namelijk serieuze dartverenigingen, zo ook in Leiden. Ik ging langs bij de Leidse dartvereniging …

cultuur

Bekijk waar je deze vier bijzonder sporten kunt beoefenen en leer over wat ze inhouden.

cultuur | reportage

De Kleiwarenfabriek Firma Gebroeders Ginjaar maakt sinds 1920 bouwkeramiek, producten die gemaakt zijn van klei. Wanneer je de fabriek binnenloopt, lijkt het alsof de tijd heeft stil gestaan. Jolanda Ginjaar legt uit wat er schuil gaat achter de deuren van dit oude familiebedrijf.

cultuur | interview

Heb jij al 100 keer geluncht en geborreld op de Nieuwe Rijn? Goed nieuws! Sinds afgelopen weekend heeft Leiden er een nieuwe lunchroom/bar bij: ’t Gerecht.

cultuur | interview

Vergeet Coen en Sander of Mattie en Marieke, Leiden heeft zijn eigen talentvolle DJ-duo. Elke woensdag van 21.00 tot 23.00 hoor je de twee radiorakkers Geert (29) en Julius (29) op Sleutelstad FM. In een programma waar muziek en ‘slap gelul’ centraal staan. Het enthiousiasme van de twee DJ’s is zo aanstekelijk, dat je elke …