Artboard 1
31-05-2018 | Manon Blonk
Dit is wat Handhaving Leiden nou eigenlijk écht doet
Foto: Manon Blonk

‘Het is een beetje mislukte politie. Ik vind ze een beetje zielig’. De reacties zijn niet mis, als ik studenten in Leiden vraag naar hun mening over Handhaving Leiden. ‘Alsof ze ons alleen maar willen pesten met hun boetes.’ Maar is dat echt wat ze de hele dag doen? Ik vind het tijd om een duik te nemen in het leven van Handhaving en hun negatieve imago (al dan niet) op te frissen. Ik draaide een aantal dagen mee.

Toegegeven: ze hebben me bij handhaving natuurlijk wel mee laten lopen met één van de leukste handhavers van Leiden. Johan heeft bakken ervaring, zit vol passie en vertelt graag over het leven van een handhaver. Na een eerste kennismaking gaan we op pad: Johan op z’n stoere bike, ik op mijn oude opoefiets. Verschil moet er wezen.

Handhaving controleert met name op overlast op de volgende gebieden: Jeugd, terrassen, afval, water (boten), honden, Fiets Fout Fiets Weg, objecten openbare ruimte, verkeer, parkeren, markten en evenementen.

Bekeuring nodig? So be it. Maar liever niet.

Om maar even met de deur in huis te vallen: Nee, handhavers delen niet alleen parkeerbonnen uit. Sterker nog: deze taak besteedt de Gemeente Leiden uit aan een extern bedrijf. Wat doen ze dan wel? ‘We lossen ongewenste situaties in de openbare ruimte op. Als het echt moet met een boete of aanhouding. Want dat mogen wij ook, maar natuurlijk liever niet’, legt Johan uit wanneer we rustig door Leiden fietsen. Ik luister aandachtig, hij checkt of alles in Leiden nog in orde is.

Het gaat Johan niet om het bekeuren van slecht gedrag, het gaat hem om het creëren van een veilige, nette en mooie stad. ‘Zijn daar bekeuringen voor nodig? So be it. Maar kan het ook op een andere manier, dan liever dat.’ Er wordt gepraat, gewaarschuwd, overlegd en uitgelegd. Mensen schrikken van Johan of zijn het met hem eens waardoor de overlast verdwijnt. Probleem opgelost, iedereen blij. Maar vooral Johan.

Nee, handhavers delen niet alleen parkeerbonnen uit. Sterker nog: deze taak besteedt de Gemeente uit aan een extern bedrijf.

Johan komt eraan, wat heb ik verkeerd gedaan?!

Tijdens de uren die ik met Johan doorbreng, merk ik elke keer opnieuw hoe mensen (of ze nou iets verkeerd doen of niet) een beetje van hem schrikken. Wanneer Johan, in zijn blauwe uniform, contact maakt, deinzen ze allemaal een beetje terug en zie je ze denken: ‘wat heb ik verkeerd gedaan?!’ In sommige gevallen ontstaat er spontaan een defensieve licht-ontvlambare houding. Eén verkeerde opmerking door Handhaving en de boel ontploft. Maar Johan houdt zich kalm, toont begrip en respect en eindigt elke gesprek (waarschuwing, boete of niks) met een geschudde hand en wederzijds begrip. ‘Aangeboren talent of aangeleerde skill?’, vraag ik hem. ‘Op de opleiding tot handhaver leer je wel communicatie en weerbaarheidstraining, maar in de praktijk leer je pas echt hoe het werkt. Het is dus een heel groot stuk ervaring, maar ook persoonlijkheid. Niet iedereen bij handhaving handelt zoals ik doe. Gelukkig, want als er alleen maar Johans zouden zijn, zou het ook niet goed gaan.’

Wat handhaving nog meer allemaal doet, wordt pas echt duidelijk als ik op 27 mei, tijdens de Marathon van Leiden voor de tweede keer op mijn fiets stap om een dagje met Johan mee te trappen. Hoewel hij ook op deze dag Leiden met één oog goed in de gaten houdt, is de marathon vandaag eerste prioriteit. Dat betekent vooral 100 mensen de weg wijzen die met de auto geen kant meer op kunnen door alle afzettingen, maar ook helpen bij het redden van levens.

Verkeerd geplaatste vuilniszakken doorgraven, opzoek naar een aanwijzing van de eigenaar? Ook dat hoort bij het takenpakket.

Ik moet wederom bewijzen dat ik aardig door kan trappen als Johan door zijn portofoon een melding krijgt: of hij zo snel mogelijk naar de Boommarkt kan komen. Hoewel dit het einde van de marathonroute is, is het ook de plek waar veel deelnemers door de hitte out gaan. Op een overvolle Boommarkt met marathonlopers, supporters, een brandweerauto, vier ambulances en een heleboel politieagenten, sluiten Johan en collega’s zich aan om te helpen. Zuurstofzakken vasthouden, ambulances begeleiden, hekken verschuiven en ruimte maken terwijl de feestvreugde gewoon door gaat. Dat zijn geen levensreddende handelingen, denk je misschien… Maar ook dát moet gedaan worden om de mensen die daar op de grond lagen (de één nog meer oververhit en uitgedroogd dan de ander) te kunnen helpen en alles soepel te laten verlopen.

Iémand moet het doen

De taken van Handhaving klinken niet altijd even spectaculair en heldhaftig als die van bijvoorbeeld politie en dat zijn ze vaak ook niet. Verkeerd geplaatste vuilniszakken doorgraven, op zoek naar een aanwijzing van de eigenaar? Ook dat hoort bij het takenpakket. Laten we realistisch zijn: iémand moet ons, de niet altijd even brave inwoner van Leiden, wijzen op ons gedrag als we er een zooitje van maken.

En die bonnen schrijven, dat gebeurt zo nu en dan inderdaad wel. ‘Maar naast het bonnen schrijven gebeurt er dus nog véél meer. Dat wordt alleen niet (of minder snel) gesignaleerd. We zijn er niet om de burger te pesten, we zijn er om de stad leefbaar en veilig te houden.’ Aldus Johan van Handhaving Leiden. Niet altijd geliefd, maar ja: wel degelijk hard nodig om Leiden zo mooi, schoon, gezellig en netjes te houden als dat het nu is.

  • Nee hoor, je wordt niet alleen aangesproken op je slechte gedrag. Toen Johan zag hoe mevrouw de poep van haar hond netjes opruimde, toverde hij een cadeautje uit zijn tas: een poepzakhoudertje. Onder het mom van 'goed gedrag belonen is eigenlijk veel beter dan slecht gedrag afstraffen.'
veiligheid | interview

Honderden kilo’s heroïne haalde Sjaak Caspers (56) al van de straat. Toch wilde hij liever nóg dichter bij de burger staan. Daarom is hij al 11 jaar wijkagent van de Merenwijk. ,,Mensen helpen, daar gaat het mij allemaal om.” Zijn trouwe stalen ros staat al klaar bij het wijkbureau aan de Kooilaan. Wijkagent Sjaak Caspers …

veiligheid | nieuws

Leiden heeft een nieuw college. D66, GroenLinks en PvdA presenteerden het beleidsakkoord 2018-2022: ‘Samen maken we de stad’. Eerdere onderhandelingen, waarbij de VVD en niet de PvdA betrokken was, liepen op niets uit. Wat is het nieuwe college van plan om de Sleutelstad veilig te houden? Mooi nieuws. Gisteren bereikten de zes vertegenwoordigers van D66, …

veiligheid | interview

‘Het goedkoopste biertje van Leiden’ luidt één van de reclameleuzen van de Hifi-bar, gevestigd in de Vrouwensteeg. Met een prijs van een euro en vijfentwintig cent is daar niets aan gelogen. Op dinsdag en donderdag is de Hifi vanaf 23.00 geopend voor alle studenten, wekelijks komen er honderden jongvolwassenen een dansje wagen. Hoe weet deze …

veiligheid

Bij het wonen in een studentenhuis denken de meeste mensen onmiddellijk aan een hoop troep, een stevig glas bier en vooral veel gezelligheid. Helaas gaat het eens in de zoveel tijd gruwelijk mis, en ontstaat er een flinke huisbrand. Hoe veilig zijn de studentenhuizen in Leiden eigenlijk? De DUWO is een huurstichting met bijna 7.000 …

veiligheid | column

Ik kan er niets aan doen. Druisend tegen al mijn principes in is ook mijn leven behoorlijk burgerlijk geworden. Ik woon in een hofje, sorteer netjes mijn plastic en ben daarnaast al een tijdje fanatiek op zoek naar het radijsbakje om mijn Albert-Heijnmoestuincollectie te completeren. Toegegeven, dat laatste is misschien niet helemaal waar. Toch was …

veiligheid

Heeft DNA-onderzoek een doorslaggevende rol heeft gespeeld in de liquidatiezaak van Zeynel Er in Leiden? Ja, en eigenlijk was dat ook geen verrassing. Kijken we naar de feiten: DNA-sporen op een Albert Heijn-tasje, op het busje die zij gebruikten voor de liquidatie en op alle materialen die door de politie in beslag zijn genomen. Toch …

veiligheid

In Leiden lijkt het nog redelijk rustig, maar criminaliteit zit in alle uithoeken van de samenleving (óók in Leiden). Daarom bezocht ik een symposium, georganiseerd door studievereniging der psychologie Labyrint, om me te verdiepen in de forensische psychologie

veiligheid | interview

Als we het over gebrek aan verkeersveiligheid in Leiden hebben, is er één kruispunt dat er met kop en schouders bovenuitsteekt: het kruispunt bij Anne&Max waar maar liefst vijf wegen samenkomen.

veiligheid | interview

  Afpakken van vermogen gebeurt bij het Openbaar Ministerie al bij de grote zaken. Sinds een jaar bestaan er nu ook kleinere ‘afpakteams’. Het is een proef om te kijken of dit ook ook bij kleinere onderzoeken werkt die snel afgehandeld kunnen worden. Nadine is zo’n medewerker. Hoe werkt dit nu precies?

veiligheid | explainer

Je zou denken dat de meeste mensen niet stelen, dit is immers iets voor dieven, toch? Niets lijkt minder waar. Leden van studentenvereniging L.V.V.S. Augustinus stelen elkaars jas zonder pardon.

veiligheid

De gemeente denkt erover de Oosterkerkstraat in een 30-kilometerweg te veranderen, waarbij de fietsers op de autoweg zullen gaan fietsen. “Levensgevaarlijk”, zegt Peter Rumler van de Leidse afdeling van de Fietsersbond. Waarom is er zo’n meningsverschil? LeidenLokaal zocht het uit.

veiligheid | column

Het maakt niet uit of het de warmste meimaand is in 300 jaar, of ver beneden het vriespunt in de winter. In weer of wind staan ze voor je klaar: de reclamemakers op straat.